Theo phong tục, sau 3 ngày tết Nguyên đán, người Việt sẽ làm lễ tạ năm mới hay còn được gọi là lễ hóa vàng.
Việt Nam không chỉ đa dạng về vùng miền, phong tục mà còn khác nhau cả về những nét văn hóa. Ngày lễ hóa vàng – lễ tạ âm cảnh được thực hiện khác nhau ở từng nơi, có thể là ngày mùng 2, mùng 3, mùng 4 hoặc mùng 7 – ngày khai hạ bàn thờ.
Nhưng đa số, ngày lễ hóa vàng thường được cúng vào ngày mùng 3 âm lịch. Lễ hóa vàng là sự cầu mong một năm vạn sự tốt lành, sự phù hộ của ông bà và các vị thần. Bởi lẽ thế nên ngày này là một trong những ngày cúng đặc biệt quan trọng.
Những giờ đẹp cúng hóa vàng
Năm Giáp Thìn, mùng 3 Tết rơi vào thứ hai, ngày 12/2/2024 dương lịch. Khung giờ tốt có thể tiến hành lễ hóa vàng trong ngày mùng 3 Tết gồm:
Tân Mão (5h-7h): Ngọc Đường Giáp Ngọ (11h-13h): Tư Mệnh Bính Thân (15h-17h): Thanh Long Đinh Dậu (17h-19h): Minh Đường
Ngoài ngày mùng 3 Tết hóa vàng như thông lệ, năm Giáp Thìn còn có 2 ngày khá phù hợp khác để làm lễ hóa vàng hết Tết là mùng 4, 5 tháng Giêng. Các gia đình có thêm lựa chọn phù hợp với điều kiện gia đình.
Mùng 4 Tết Giáp Thìn, tức ngày 13/2/2024 dương lịch.
Giờ đẹp trong ngày: 5h-7h, 9h-11h, 15h-17h.
Mùng 5 Tết Giáp Thìn, tức ngày 14/2/2024 dương lịch.
Giờ đẹp trong ngày: 7h-9h, 9h-11h, 13h-15h.
Ý nghĩa lễ hóa vàng mùng 3 Tết
Lễ hóa vàng là lễ hóa hương vàng, quần áo, vàng mã tiễn ông bà về âm cảnh sau 3 ngày về bên con cháu đón Tết. Chính vì vậy, người ta thường gọi lễ hóa vàng mùng 3 Tết là lễ cúng tiễn đưa ông bà ngày đầu năm. Lễ cúng hóa vàng thể hiện lòng tôn kính, sự cầu mong tổ tiên ban phước lành cho hậu thế, một năm nhiều may mắn, sức khỏe và thịnh vượng.
Sau lễ cúng Tết, lễ hóa vàng cũng được chú trọng không kém trong nét văn hóa người Việt. Tùy vào điều kiện gia đình mà làm lễ to hay nhỏ khác nhau, một cách chuẩn bị khác nhau.
Theo quan niệm nhân gian phải có lễ tạ thì tấm lòng của gia chủ mới được chứng giám, nên lễ hóa vàng rất quan trọng trong ngày tết. Sau khi lễ, gia chủ sẽ tiến hành hóa vàng. Phần tiền, vàng của gia thần được hóa trước, tiền vàng, vật dụng của tổ tiên hóa sau. Nơi đốt vàng mã thường sẽ có một cây mía dài với ý nghĩa dùng để làm gậy chống để linh hồn mang hàng hóa về cõi âm.
Cách cúng lễ hóa vàng mùng 3 Tết
Mâm cúng lễ hóa vàng
Tùy theo điều kiện kinh tế gia đình mà mâm cúng lễ hóa vàng cũng khác nhau, nhưng cơ bản thường có:
Một mâm cỗ mặn gồm: Rượu, thịt, bánh chưng…
Tiền âm phủ, vàng mã mỗi loại một ít
Mâm ngũ quả
Hoa tươi
Hương
Bánh, kẹo
Trầu cau, thuốc lá
2 cây mía
Không quá câu nệ mâm hóa vàng là chay hay mặn, nhiều hay ít, nhưng nếu là mâm mặn thì thường có một con gà trống. Mâm cỗ được chuẩn bị trang nghiêm, đủ đầy thể hiện lòng thành kính của bậc con cháu cho tổ tiên, ông bà.
Con gà là một món rất quan trọng trong mâm cúng hóa vàng. Con gà tượng trung cho 5 đức tính của người dân Việt: Văn – Võ – Dũng cảm – Nhân hậu – Trung tín. Mâm cúng có con gà tượng trưng cho sự tốt lành và một tương lai tốt đẹp
Nếu chuẩn bị mâm cỗ cúng ngoài trời, phải đặt gà cúng lên đĩa to, bầy ngay ngắn trên đĩa, tiết lòng đặt dưới bụng gà, mỏ ngậm bông hoa hồng đỏ. Đặc biệt là phải đặt đầu gà quay ra đường để đón quan Hành khiển cai quan năm mới đi qua, cách đặt gà cúng như vậy còn có ý nghĩa gọi mặt trời chiếu vào nhà mình.
Còn khi đặt gà cúng trên ban thờ, theo một số chuyên gia nghiên cứu, nên quay đầu gà hướng về bát hương với tư thế được gọi là “con gà biết kêu, biết gáy, đang chầu” tức là há miệng, chân quỳ và cánh duỗi ra tự nhiên. Nếu làm theo cách nhiều gia đình làm có nghĩa có đầu gà hướng ra ngoài thì đó là gà không chịu chầu.
Cách cúng lễ hóa vàng, đốt vàng mã mùng 3 Tết
Sau khi lễ xong, gia chủ sẽ hóa vàng để tạ gia tiên, gia thần. Lễ tạ được thực hiện một cách trang nghiêm ở một góc vườn hoặc sân sạch sẽ. Phần tiền vàng sẽ được hóa trước, phần đồ dùng hóa sau. Nếu trong gia đình có người mới mất thì phần vàng mã phải được hóa riêng.
Khi lễ xong, gia chủ sẽ vái 3 vái, cầu mong gia tiên phù hộ con cháu. Sau đó xin phép thu lộc, chia lộc (vật phẩm) cho con cháu. Nơi hóa vàng thường phải được đặt một cây mía dài dùng làm đòn gánh cho linh hồn mang đồ về cõi âm.
Văn khấn hóa vàng mùng 3 Tết
Bài khấn này dùng khi đốt vàng mã, làm lễ hóa vàng
(Dùng khi đốt vàng mã, làm lễ hóa vàng)
– Nam mô A-di-đà Phật (3 lần)
– Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương
– Con kính lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ, Long Mạch, Táo Quân, chư vị tôn thần
– Con kính lạy Hoàng thiên Hậu thổ. Chư vị Tôn thần
– Con kính lạy Ngài Đương niên hành khiển, ngài Bản cảnh Thành Hoàng, các ngài Thổ địa, Táo quân, Long mạch Tôn thần.
– Con kính lạy các cụ Tổ khảo, Tổ tỷ, nội ngoại tiên linh.
Hôm nay là ngày mùng 3 tháng giêng năm Giáp Thìn 2024
Chúng con là: …………………………………………………….tuổi…………………
Hiện cư ngụ tại……………………………………………………………………………
Thành tâm sửa biện hương hoa phẩm vật, phù tửu lễ nghi, cung bày trước án. Kính cẩn thưa trình: tiệc xuân đã mãn, Nguyên đán đã qua, nay xin thiêu hóa kim ngân, lễ tạ Tôn thần, rước tiễn âm linh trở về âm cảnh.
Kính xin lưu phúc, lưu ân, phù hộ độ trì dương cơ âm trạch, mọi chỗ tốt lành, con cháu được bách sự như ý, vạn sự bình an, tài lộc song toàn, gia đạo hưng vượng.
Lòng thành kính cẩn, lễ bạc tiến dâng, lượng cả xét soi, cúi xin chứng giám.
Nam mô A-di-đà Phật (3 lần)
Nguồn : https://phunutoday.vn/cung-hoa-vang-mung-3-tet-giap-thin-2024-gio-dep-mam-cung-van-khan-day-du-nhat-d401898.html